Bericht van Hardeveld

Peljesac, een schiereiland ten noorden van Dubrovnik is een oord van rust en goede wijnen. Bergachtig, maar niet al te hoog. Prachtige diepblauwe zee en aangename temperatuur. Je kunt er met de boot naar Korcula, op het gelijknamige eiland. Hier werd Marco Polo geboren, althans dat is de veronderstelling. In ieder geval is hij er door de Genuezen gevangen genomen, ergens eind dertiende eeuw, toen hij een schip van de Venetianen aanvoerde in een zeeslag van een dag tegen Genua, vlak voor Korcula. En tijdens die gevangenschap heeft hij zijn verhalen doorgegeven aan de schrijver Rustichello. In Korcula is alleen de toren van zijn huis te beklimmen, nou ja, toren!? En de winkeliers buiten zijn bekendheid uit zoals gebruikelijk bij echte middenstanders. In het toeristenbureau hangt overigens een portret van de Kublai Khan, bij wie Marco Polo jaren in dienst zou zijn geweest, geschonken door de Chinese overheid. De Chinese toeristen, die hier werkelijk komen, mogen in ruil daarvoor gratis

In Dubrovnik werd ik voor het eerst enigszins geconfronteerd met de nog steeds complexe situatie op de Balkan, toen ik een ijsje kocht even buiten de oude stadsmuur. Ik vroeg aan de mooie ijsverkoopster naar het Kroatische woord voor ijscupje (dat zijn zo van die belangrijke woorden in het leven). Ze overhandigde me het ijsje en zei me lachend een woord dat ik natuurlijk niet goed kon uitspreken, ze moest het herhalen en daarna ging het nog maar half goed. Haar collega stond er lachend bij.  Ik zei: she is telling lies? No, no, zei de collega, but she lives in Bosnia Herzegovina, and she has her own dialect. Waarna ik geïnteresseerd raakte in hun samenwerking. It is complicated, zei ze lachend. I don't have time for this now. We need more time to talk about it, zei ik. At least four hours. Zelfs dat leek me aan de geringe kant.

In 1939 schreef W.H.Auden onderstaand gedicht. Ik moest er deze week aan denken, vandaar dat ik het in zijn geheel plaats. Refugee Blues Say this city has ten million souls, Some are living in mansions, some are living in holes: Yet there's no place for us, my dear, yet there's no place for us. Once we had a country and we thought it fair, Look in the atlas and you'll find it there: We cannot go there now, my dear, we cannot go there now. In the village churchyard there grows an old yew, Every spring it blossoms anew: Old passports can't do that, my dear, old passports can't do that. The consul banged the table and said, "If you've tot no passport you're officially dead": But we are still alive, my dear, but we are still alive. Went to a committee; they offered me a chair; Asked me politely to return next year: But where shall we go to-day, my dear, but where shall we go to-day? Came to a public meeting; the speaker got up a

In de Süddeutsche Zeitung van dit weekend stond een interessant interview met Porsche-baas Matthias Müller, toch niet een der kleinste industriëlen. Kort gezegd: hij vraagt van topmanagers een heldere houding tegenover rechtsextremisme en vreemdelingenhaat. Kom daar in Nederland eens om. Welke topmanager van Shell, Akzo, DSM, Philips, Unilever, enz.etc. neemt nu eindelijk eens openbaar stelling in het vluchtelingenvraagstuk en tegen het gedachtegoed van politici als Wilders? Ik wilde het huis van de Oostenrijkse schrijver Thomas Bernard in Ohlsdorf bij Gmunden bezoeken. Maar moest van mijn plan afzien, vanwege het slechte weer, omdat het slechts op afspraak te bezichtigen is in dit jaargetijde en omdat mijn geliefde en ik daarom, wat weer samenhangt met de punten een en twee, de route verlegd hebben. De voorgaande zin is enigszins bedoeld als voorbereiding op wat komen gaat. Hier dan toch een snufje Bernard. Een tijdje geleden vertaalde ik de eerste zin van zijn roman Beton, voor d

Koning Ludwig II van Beieren leefde van 1845 tot 1886. Het was een eenzame man. Hij liet naar hedendaagse begrippen voor miljoenen aan kastelen bouwen, waaronder Neuschwanstein. Vandaag bezocht ik met mijn geliefde zijn imitatie van Versailles, op het Herren Insel in de Chiemsee. Een kolderieke megalomanie vind ik het. Hij maakte er kennelijk nooit gebruik van en het was alleen maar een eerbetoon aan Lodewijk XIV.  De goede man wist van gekte niet goed wat te doen. Wat me nog het meest fascineert is het volgende: hij werd op veertigjarige leeftijd dood gevonden in de Starnberger See (bij München), samen met zijn lijfarts (deze ook dood). Hij was een goede zwemmer, voegde onze gids er nog aan toe. In het deel van het slot dat wegens geldgebrek van Ludwig nooit is afgebouwd, was een kleine tentoonstelling met werk van onder andere Richter, Baselitz en De Koning. Daar zeer van genoten. Overigens heerlijk vis uit de Chiemsee gegeten, Renke mit pfifferlinge, tomaten und salzkartoffeln

Enkele dagen geleden vroeg ik om een gedicht van Rilke. Ik had een prachtig beeld in de Dom van Regensburg gezien van een lachende engel en in een folder werd verwezen naar een gedicht van Rilke. Ik veronderstelde dat dat gedicht ontleend was aan die engel. Via dichter Lucas Hüsgen kreeg ik de werkelijke tekst in handen. Geschreven naar aanleiding van de lachende engel in De kathedraal van Chartres, (neem ik toch maar aan.) Ik weet natuurlijk niet hoe het werkelijk zit, maar ik vermoed dat het kerkbestuur van Regensburg dankbaar gebruik heeft gemaakt van dit gedicht om de eigen lachende engel te promoten. Immers, wie Rilke noemt vindt altijd bewonderaars. Voor de liefhebbers volgt hieronder het gedicht. L’ange du meridien Chartres Im Sturm, der um die starke Kathedrale wie ein Verneiner stürzt der denkt und denkt, fühlt man sich zärtlicher mit einem Male von deinem Lächeln zu dir hingelenkt: lächelnder Engel, fühlende Figur, mit einem Mund, gemacht aus hundert Munden: gewa

Voor wie het nog niet wist. In het oktober/novembernummer van het Vlaams literair tijdschrift Het Liegend Konijn verschijnen vijf van mijn gedichten. Schaf u allen een exemplaar aan bij de goede boekhandel en u kunt genieten van pakweg tweehonderd bladzijden recente Nederlandse poëzie.

Wie stuurt mij het gedicht dat Rilke schreef naar aanleiding van of over de lachende engel in de St.Peters-Dom van Regensburg?   Volgens informatie in een kerkfolder moet hij erover geschreven hebben. Ik zou het gedicht van Rilke graag lezen, heb er bij enkele boekhandels in de stad naar gezocht, maar kan het tot nu toe niet vinden. Ook internet biedt tot nu toe geen uitkomst. Er staan in die kerk trouwens een paar erg mooie beelden uit de late middeleeuwen, waaronder dus deze lachende engel.  In Duitsland heeft men overigens een heel andere verhouding tot internet dan in Nederland, lijkt me. Vrijwel nergens heb je zomaar WiFi, vaak moet je er (grof) voor betalen en in veel (semi-)openbare gebouwen, als musea, cafés doet men er niet aan of is de verbinding voorbehouden aan de directie.  Maandag gezwommen in de Donau. Bij een prachtige zachtroze ondergaande zon. De Regensburgers trekken bij grote hitte de stad uit, fietsen een stukje langs de rivier en nemen een bad ter ver